اسلام آباد – 08 – مئي (اي پي پي) پرڏيهي وزير بلاول ڀٽو زرداري، چين جي اسٽيٽ ڪائونسلر ۽ پرڏيهي وزير چن گينگ ۽ افغانستان جي وقتي پرڏيهي وزير مولوي امير خان متقي 6 مئي تي اسلام آباد ۾ پنجين چين – افغانستان – پاڪستان پرڏيهي وزيرن وارين ڳالهين ۾ شرڪت ڪئي. پرڏيهي آفيس جي ترجمان موجب اجلاس کانپوءِ جاري گڏيل بيان ۾ چيو ويو ته هڪ پرامن، مستحڪم ۽ خوشحال افغانستان خطي جي گڏيل مفاد ۾ آهي، پرڏيهي وزيرن ان مقصد کي فروغ ڏيڻ ۾ ٽه ڌريي تعاون جي اهميت تي زور ڏنو. ٽنهي ڌرين گڏيل احترام، برابر مشاورت ۽ گڏيل فائدي جي اصولن تي ٻڌل سلامتي، ترقي ۽ سياسي سعبن ۾ پنهنجي تعاون کي وڌيڪ سگهه ڏيڻ جي عزم جو اظهار ڪيو. ڌرين سلامتي جي چئلينجن کي منهن ڏيڻ جي ضرورت تي زور ڏنو جيڪي علائقائي ۽ عالمي سلامتي جي لاءِ هڪ سنگين خطرو آهن ۽ جيڪي پوري خطي جي استحڪام ۽ اقصتادي خوشحالي تي سڌوسنئون اثر وجهي رهيا آهن. ڌرين سيڪيورٽي، منظم ڏوهن، منشيات جي اسمگلنگ تي هم آهنگي ۽ تعاون تي اتفاق ڪيو ۽ عالمي برادري سان ٻطرفي ۽ گهڻ رخي تعاون کي مضبوط بڻائڻ ۽ لاڳاپيل ملڪن کي ان سلسلي ۾ ضروري سامان، اوزارن ۽ فني مدد فراهم ڪرڻ تي اتفاق ڪيو. ٽنهي ڌرين تحريڪ طالبان پاڪستان (ٽي ٽي پي)، ايسٽرن ترڪستان اسلامڪ موومينٽ سميت ڪنهن به شخص، گروهه يا پارٽي کي دهشتگرد ڪارروايون ۽ سرگرميون ڪرڻ، علائقائي سلامتي کي نقصان پهچائڻ ۽ خطري ۾ وجهڻ جي لاءِ پنهنجي سرزمين استعمال ڪرڻ جي اجازت نه ڏيڻ جي ضرورت تي زور ڏنو. ڌرين افغانستان جي اندروني معاملن ۾ مداخلت کان پري رهڻ ۽ افغان امن، استحڪام ۽ نئين سر تعمير کي فروغ ڏيڻ جي ضرورت تي پڻ زور ڏنو. پرڏيهي وزيرن افغانستان ۾ اقتصادي سرگرمين جي ضرورت تي زور ڏيندي افغان معيشت جي بحالي لاءِ حقيقت پسنداڻا رستا ڳولڻ جي اهميت تي زور ڏنو. ان مقصد جي لاءِ وزيرن افغانستان جي نئين سر تعمير جي لاءِ وڌيڪ تعاون ڪرڻ ۽ صنعتڪاري ۽ روزگار جا موقعا پيدا ڪرڻ جي لاءِ ٽه ڌريي سيڙپڪاري جا امڪان ڳولڻ تي غور ڪرڻ تي اتفاق ڪيو. افغانستان جي عوام سان يڪجهتي جو اظهار ڪندي ڌرين افغانستان جي ماڻهن جي لاءِ پائيدار ۽ فوري انساني امداد جي اهميت تي زور ڏنو جنهن ۾ انساني بنيادن تي ڪاررواين جي لاءِ فنڊنگ جي خال کي ڀرڻ لازمي آهي. پرڏيهي وزيرن چيو ته افغانستان جي ماڻهن جي انساني همدردي جي بنياد تي حمايت کي ڪنهن به سياسي خدشن کان پري رهڻ گهرجي. ڌرين علائقائي رابطن جي مرڪز طور افغانستان جي صلاحيت کي مڪمل طور تي استعمال ۾ آڻڻ جي پنهنجي عزم جو ورجاءُ ڪيو. بيلٽ اينڊ روڊ انيشيٽو تحت ٽه ڌريي تعاون کي اڳتي وڌائڻ ۽ پاڪ چين اقتصادي لنگهه کي افغانستان تائين گڏيل طور تي توسيع ڏيڻ جي پنهنجي عزم جو پڻ ورجاءُ ڪيو ويو. ان ڳالهه تي زور ڏنو ويو ته ڪاسا – 1000، تاپي، ٽرانس افغان ريلوي سميت موجوده منصوبن جي اهميت علائقائي رابطن کي وڌائڻ سان گڏوگڏ خطي جي ماڻهن جي معاشي ترقي ۽ خوشحالي کي يقيني بڻائيندي. بيان موجب ٽنهي ڌرين بنيادي ڍانچي ۾ ”هارڊ ڪنيڪٽيويٽي“ ۽ اصولن ۽ معيارن ۾ ”سافٽ ڪنيڪٽيويٽي“ کي اڳتي وڌائڻ تي زور ڏنو، ٽنهي ملڪن جي وچ ۾ ماڻهن جي چرپر ۽ واپاري سرگرمين جي لاءِ سهولتڪاري جي قدمن کي وڌيڪ وڌائڻ سميت گوادر پورٽ جي ذريعي ٽرانزٽ ٽريڊ کي وڌائڻ تي اتفاق ڪيو ويو. ڳالهه ٻولهه ۾ پرڏيهي وزيرن پاران موجوده ٽه ڌريي تعاون تي اطمينان جو اظهار ڪندي ڌرين مٽاسٽا ۽ تربيتي پروگرامن کي اڳتي وڌائڻ ۽ چين – افغانستان – پاڪستان ٽه ڌريي عملي تعاون جي منصوبن جي فهرست موجب ٽه ڌريي پروگرامن جي انعقاد جي ذريعي عوام سان عوام جي مٽاشٽا کي مضبوط بڻائڻ تي اتفاق ڪيو. ڌرين گڏيل دلچسپي جي شعبن ۾ تعاون جاري رکڻ جو ورجاءُ ڪيو. وزيرن زراعت، واپار، توانائي، صلاحيت سازي، سرحدي انتظام جهڙن شعبن ۾ تعاون کي مضبوط بڻائڻ تي اتفاق ڪيو. پرڏيهي وزيرن عالمي برادري تي زور ڏنو ته اها افغانستان سان تعميري رابطا وڌائي. گڏيل بيان موجب عبوري افغان حڪومت سان ڳالهه ٻولهه ۽ تعميري رابطن کي فروغ ڏيڻ جي لاءِ مختلف مڪينزم ۽ فارميٽس تحت ڪئي ويندڙ ڪوششن جو اعتراف ڪيو ويو جن ۾ خاص طور تي افغانستان جا پاڙيسري ملڪ شامل آهن. ٽنهي ڌرين عالمي برادري تي پڻ زور ڏنو ته اها منشيات جي موثر طريقي سان خاتمي ۾ افغانستان جي مدد ڪري ۽ ان جي آزاد ۽ پائيدار ترقي جي صلاحيت کي وڌائڻ جي لاءِ متبادل فصل تيار ڪري. ڌرين لاڳاپيل ملڪن تي زور ڏنو ته اهي افغانستان جي خلاف هڪطرفيون پابنديون هٽائين ۽ افغان عوام جي مفاد جي لاءِ ٻاهرئين ملڪ اثاثا واپس ڪن ۽ افغانستان ۾ اقتصادي ترقي ۽ خوشحالي جا موقعا پيدا ڪن. افغان عبوري حڪومت پاران عورتن جي حقن ۽ مفادن جي احترام ۽ تحفظ جي بار بار خاطرين جو نوٽيس وٺندي ٽنهي ڌرين عالمي برادري کان مطالبو ڪيو ته اها افغانستان جي نئين سر تعمير ۽ ترقي ۾ مدد ڪري ۽ افغانستان ۾ نظم ۽ ضبط کي بهتر بڻائڻ ۽ صلاحيت کي مضبوط بڻائڻ ۾ مدد ڪري ته جيئن عورتن ۽ ٻارن سميت افغان معاشري جي سمورن طبقن جي بنيادي حقن ۽ مفادن جو موثر طريقي سان تحفظ ڪري سگهجي. بيان موجب وزيرن لکين افغان پناهگيرن جي فراخدلي سان ميزباني تي پاڙيسري ملڪن خاص طور تي پاڪستان کي ساراهيو ۽ عالمي برادري کان مطالبو ڪيو ته اها پناهگيرن جي باوقار وطن واپسي جي لاءِ انهن ملڪن ۽ افغانستان کي ضروري مدد فراهم ڪري. ڌرين ٽه ڌريي تعاون جي طريقيڪار بشمول ڊائريڪٽر جنرل جي سطح تي عملي تعاون جي مڪالمي ۽ ويجهي سٺي پاڙيسري لاڳاپن ۽ حصيداري کي فروغ ڏيڻ کي جاري رکڻ جو عزم ڪيو. چين ۽ افغانستان پنجين چين – افغانستان – پاڪستان پرڏيهي وزيرن وارين ڳالهين جي ڪامياب انعقاد ۽ گرمجوشي سان مهمان نوازي تي پاڪستان جا ٿورا مڃيا.
